Categorie: Politieke beschouwingen

  • De formatie staat (weer) op het punt van beginnen. Deze week starten de gesprekken nadat de VVD en D66 een concept-regeerakkoord hebben geschreven. Ik ben uiteraard benieuwd wat er in staat. Nu er voor de andere politieke partijen nog alle ruimte is om input te leveren, heb ik voor hen ook nog een aantal suggesties als het gaat om het lokaal bestuur.

    Grijp in op het jeugdzorgdomein

    De discussies in het jeugdzorgdomein gingen in de afgelopen kabinetsperiode vaak over geld. Zes jaar decentralisaties heeft in de jeugdzorg (nog) niet gebracht wat het zou moeten brengen. Te veel jongeren professionele lijken hulp nodig te hebben. De kernvraag is: hoe komt dat? Verwachten wij, samenleving, onderwijs en ouders, niet te veel van de ontwikkeling van een kind? En labelen we niet teveel kinderen die ‘iets’ hebben?

    De druk op ouders en onderwijs om hulp te zoeken voor een kind met lichte problemen neemt teveel toe. Terwijl ons ideaal toch moet zijn om zo min mogelijk kinderen professionele hulp aan te bieden en alleen als dat echt nodig is? Want dit ‘normaliseren’, zoals dat juist in de volksmond niet is geen heten, is ons eerlijk gezegd niet gelukt.

    Zorg is een verdienmodel geworden. Een zorgbedrijf gaat op zoek naar klanten, naar omzet. Daar is op zich niks mis mee, maar het is wel goed om afspraken en normen vast te leggen. Is het dan gek dat de aantallen zorgvragers toeneemt? En wat vinden wij eigenlijk van zorgbedrijven die forse winsten boeken?

    Zorg is geen commercieel product. Veel te veel jongeren zijn in de jeugdhulp terechtgekomen. Het maatschappelijk streven moet zijn om zo veel mogelijk jongeren in de vertrouwde omgeving te laten opgroeien, in het onderwijs, thuis en in de eigen omgeving. Het is onze stellige overtuiging dat veel van de lichte jeugdzorg hoort op die plek.

    Veel gemeenten worstelen met de jeugdzorg. Aan de Rijksoverheid om gemeenten daarin te ondersteunen en dus ook in te grijpen waar het niet goed gaat. Let op, dat is wat anders dat centraliseren.

    De Regionale Energiestrategieën (RES) zijn niet (meer) het instrument om de klimaatdoelen te halen

    Ik ga hier geen pleidooi houden voor een stevig klimaatbeleid. Dat doen anderen al. Maar de wijze waarop in de afgelopen jaren keuzes zijn voorgesteld in de energietransitie verdient geen schoonheidsprijs. Want welke democratische legitimiteit ligt er eigenlijk onder deze ingrijpende keuzes? Het regionale karakter van het RES-bod maakt dat er weinig maatschappelijke betrokkenheid sprake is. Ja, er zijn inspraakrondes, maar wat is dat waard als het via het college van gemeente X, naar de gemeenteraad van gemeente X, naar het complete bod van regio Y gaat? Dan blijft er van dat kleine belang weinig over. Nu is dat door goede participatievormen (maar ingewikkeld!) nog een klein beetje te repareren. Ingewikkelder is de legitimiteit als je moet constateren dat een gemeente door deze constructie wel mag invullen hoe zij maatregelen gaan nemen, maar niet de principiële keuze op tafel kunnen leggen of zij zelf een maatregelenpakket zouden willen nemen. Daarmee is alle democratische grond verdwenen. Zullen we het dan maar niet meer over draagvlak hebben?

    Dit leidt af. Zoals u ziet. Tijd voor ingrijpende maatregelen voor de industrie? En zullen we dat op Rijksniveau, of waar het kan, op provinciaal niveau doen? Daarmee zet je stappen. De opbrengsten uit de RES zijn maar kruimelwerk.

    Neem gemeenten en provincies serieus en houdt de lokale democratie vitaal

    De relatie tussen de Rijksoverheid enerzijds en anderzijds de provinciale en gemeentelijke overheid staat onder druk en dat heeft invloed op de werking van het decentrale openbaar bestuur. We moeten op zoek naar hoe we de lokale democratie vitaal kunnen houden. Ik zie daarin de volgende aandachtspunten:

    • De relatie tussen het Rijk en de lokale overheid staat onder druk, wat zich met name uit in financiële vraagstukken. In de kern gaat het om de vraag hoe je naar de lokale democratie kijkt. Zijn gemeenten uitvoeringsorganisaties of volwaardige lokale democratieën?
    • Is differentiatie van taken en bevoegdheden bij gemeenten mogelijk? Van grote (centrum)gemeenten mag je verwachten dat zij complexe taken kunnen uitvoeren en betalen. Waarom kunnen grote gemeenten niet vaker taken (geen bevoegdheden) van kleinere gemeenten overnemen?
    • De democratische legitimatie van samenwerkingsverbanden (zoals bijvoorbeeld Veiligheidsregio, Jeugdzorgregio en vele andere verbanden) en de wijze waarop de volksvertegenwoordiging wordt betrokken (en dus de bevolking).
    • De discussies over de inrichting, taak en positionering van lokale bestuursorganen.

    Financiële positie van decentrale overheden moet substantieel beter

    In het verlengde van het vorige punt (maar ook in deze volgorde): bestuurders en politici van decentrale overheden, verspreid over alle partijen, zijn het er over eens dat de Rijksoverheid de afgelopen jaren structureel te weinig middelen naar gemeenten heeft gestuurd. Voor een deel is dit veroorzaakt door tekorten in het sociale domein, maar ook door tekorten in de breedte van de totale (met name gemeentelijke) begrotingen. Kort samengevat: veel extra taken, maar vaak zonder voldoende knaken.

    De effecten van deze tekorten zijn pijnlijk zichtbaar. Veelal in kleinere gemeenten, waarbij het moeilijker is om tussen middelen in de begroting te schuiven. De gevolgen zijn lastenverhogingen, of bezuinigingen, bijvoorbeeld op de bibliotheken, zwembaden en subsidies, enz.

    Naast een fundamentele heroriëntatie op de verhouding tussen de Rijksoverheid en decentrale overheden (zoals in vorig punt benoemd), is het noodzaak om decentrale overheden van voldoende financiële middelen te voorzien om de basis weer op orde te krijgen. Dit kan niet zonder een verbreding van het lokale belastinggebied.

  • Wat een verademing was het. Van maart tot en met mei 2020. De stille stad. Dat is een persoonlijke beleving, dat weet ik. Het heeft in ieder geval het idee opgeleverd dat de stad er ook anders kan uitzien. Doordat de noodzaak om afstand te houden, was er meer ruimte nodig. Het is nu nog geen tijd om allerlei oplossingen te formuleren. Vooral vragen stellen. Ik wil in dit blog graag een aantal accenten leggen over de toekomst van de stad Apeldoorn.

    (meer…)
  • Donderdag 1 juni werden in de gemeenteraad de algemene beschouwingen uitgesproken over de Voorjaarsnota. Jaarlijks een belangrijk moment, omdat alle politieke partijen hun visie uitspreken over de koers van de gemeente Apeldoorn. Hieronder is de tekst te vinden die ik heb uitgesproken. 

    Deze laatste begrotingscyclus voor de gemeenteraadsverkiezingen in 2018 is voor het CDA het moment om terug te kijken. Want we komen van ver. Na het echec van 2012 begon een lange periode van herstel. Als CDA hebben we de verantwoordelijkheid willen en kunnen nemen om de problemen aan te pakken. We zijn blij met een coalitie die het herstel centraal heeft willen stellen, maar vooral ook om Apeldoorn nieuw elan te geven.

    Dat is gelukt! Zie waar Apeldoorn staat. Financieel zijn we op de goede weg. Prachtige evenementen kleuren de stad (de Giro). Apeldoorn staat op plek 7 op de lijst met meest gelukkige steden. We zijn een Excellente Evenementenstad. Apeldoorn is de MKB-vriendelijkste stad. De achterstand in het wegenherstel is ingelopen. We hebben een gevelfonds dat de binnenstad mooier maakt. En zo kan ik nog wel even doorgaan.

    (meer…)

  • Een rumoerig 2016 is bijna ten einde. Waar het vluchtelingenvraagstuk en de opkomst van conservatief en extreem-rechtse politici de wereld dit jaar in zijn greep hielden. Daar zijn genoeg analyses en bespiegelingen over gegeven, dat ga ik hier niet overdoen. Als CDA willen en blijven we een politiek voeren waar het respect voor elkaar en de wil om Apeldoorn vooruit te helpen centraal staan. In het afgelopen jaar zijn er ook in Apeldoorn op politiek vlak een aantal bijzondere zaken gepasseerd.

    Einde preventief toezicht

    Dat was een prachtig bericht van de provincie Gelderland. Gedeputeerde Jan Markink feliciteerde de gemeenteraad van Apeldoorn met het vervallen van preventief toezicht van de provincie per 1 januari 2016. Daar zijn jaren hard werken aan voorafgegaan. In 2012 zorgde het gronddebacle ervoor dat de gemeente Apeldoorn flink moest bezuinigen en de financiële reserves moest aanspreken. De Apeldoornse gemeenteraad koos er voor om het financieel herstel zelf vorm te geven. De agenda voor herstel werd geboren. Een coalitie met destijds het CDA, PvdA, D66, Christenunie, Groenlinks en Leefbaar Apeldoorn heeft samen met de rest van de gemeenteraad alles op alles gezet om het financiele herstel alle prioriteit te geven. Pittige jaren volgden, met veel bezuinigingen. De samenleving werd her en der hard geraakt. Maar een andere keuze was er niet. Desalniettemin was de financiële situatie, met name de negatieve reserves aanleiding voor de provincie om Apeldoorn onder preventief toezicht te stellen. In de praktijk betekent dat de provincie toezicht houdt op de begroting en uitgaven van de gemeente. Elke begrotingsvaststelling en begrotingswijziging moet voor goedkeuring langs de provincie. De gemeente Apeldoorn is ondanks het beëindigen van het preventief toezicht nog niet klaar met het financieel herstel. Er is weliswaar weer wat (financiele) ruimte, maar toch zal behoedzaam financieel beleid de basis moeten zijn voor Apeldoorn in de komende jaren.

    Giro d’Italia

    In de eerste week van mei was het groot feest in Apeldoorn met de komst van de Giro d’Italia. Een prachtig wielerfestijn, met een mooie winnaar Tom Dumoulin. Raamdslid Hessel Dooper zei het raadsdebat over de evaluatie: ‘de Giro versterkte het Apeldoorns zelfbewustzijn’. En dat is meer dan waar, zeker gezien het aantal vrijwilligers en bedrijven dat het evenement tot een groot succes hebben gemaakt.

    Nee tegen een supermarkt op de Westpoint-locatie

    Een ander belangwekkend onderwerp in 2016 was het nee van de gemeenteraad tegen een nieuwe supermarkt op de Westpoint-locatie. De CDA-fractie heeft in het voortraject consequent aangegeven niets te zien in een supermarkt op deze locatie. Vooral omdat de effecten voor de binnenstad en de andere winkelcentra in de omgeving ons inziens te negatief waren. We zijn blij dat uiteindelijk de gemeenteraad bij meerderheid tegen dit plan heeft gestemd.

    Dit artikel is ook geplaats op de website van het CDA Apeldoorn.

     

  • Donderdag 27 oktober waren de jaarlijkse algemene beschouwingen voor de begrotingsbehandeling. Het hoogtepunt in het politieke jaar, omdat partijen hun visie op Apeldoorn en de begroting laten horen. Namens het CDA heb ik onderstaande tekst uitgesproken.

    Terwijl de landelijke politiek zich opmaakt voor verkiezingen, pakken we in Apeldoorn door met het financieel herstel. Vorig jaar stelde ik dat een zwaluw nog geen zomer maakte, maar nu zitten we diep in het voorjaar. Het degelijke financieel beleid dat we hebben gevoerd, leidt tot het zo gewenste financieel herstel. (meer…)