De Toekomst van Orpheus – Deel I

Theater Orpheus zit in zwaar weer, zoveel is duidelijk. In dit tweeluik wil ik de CDA-keuzes over de toekomst van Orpheus toelichten. Op donderdag 12 oktober 2011 heeft de gemeenteraad een politieke markt gehad over dit onderwerp. Daarin werd een rapport van Boer & Croon toegelicht en werden inhoudelijke vragen gesteld door de verschillende raadsfracties. Boer & Croon heeft voor Orpheus onderzocht wat de toekomstperspectieven zijn. Conclusie: het wordt hard werken om die te realiseren. Niets doen is geen optie. Zonder veranderingen in het bedrijfsmodel zullen er de komende jaren structureel verliezen worden geleden. Als voorbeelden van maatregelen voor het verbeteren van de (korte termijn) toekomstperspectieven zijn genoemd 1) een betere horecabenutting, 2) meer ‘boost’ aan marketing, en 3) meer reuring rondom Orpheus (Orpheus als hét ontmoetingscentrum voor Apeldoorn). Voor de langere termijn zijn rigoureuze maatregelen nodig. Een andere conclusie is dat aan de kostenkant (personeel, gebouw), niet veel meer te halen is.

Theater Orpheus kent kortweg een viertal markten: concerten, theater, congressen en evenementen. Al deze markten zijn sterk conjunctuurgevoelig. Om even te schetsen hoe de markt invloed heeft op het bedrijfsresultaat: waar bijvoorbeeld musicals een aantal jaar geleden een sterke pijler onder het succes van Orpheus waren, is dat nu niet meer zo. En waar congressen en evenementen een bedrag van €1,2 miljoen per jaar op zouden moeten leveren, zal dat in 2011 maximaal €700.000 zijn. Op dit moment verstrekt de gemeente Apeldoorn jaarlijks een subsidie van €3,8 miljoen aan Orpheus, op de totale begroting van Orpheus van €12,5 miljoen. Voor de komende jaren zal er rekening gehouden moeten worden met een jaarlijks tekort op de exploitatie tussen de €500.000 euro en €1 miljoen.

Om in te kunnen stemmen met het raadsvoorstel en daartoe een goede afweging te kunnen maken is het voor het CDA Apeldoorn en mijzelf nu doel antwoord te krijgen op de volgende vragen:
1. Tussen Orpheus en de gemeente Apeldoorn zijn prestatieafspraken gemaakt over onder andere het cultuuraanbod. In hoeverre zijn deze prestatieafspraken de komende jaren nog houdbaar? Zijn er andere mogelijkheden denkbaar?
2. Welke waarde (zowel financieel als qua uitstraling) heeft Orpheus voor Apeldoorn en omgeving? Hoeveel is het ons waard om een culturele voorziening als Orpheus in stand te houden?
3. Hoe realistisch is het idee om aan privatisering/verpachting te denken?
4. Wat is in de ogen van het CDA de kerntaak als het gaat om cultuur? Is het in deze financieel zware tijden acceptabel als de gemeente Apeldoorn een congresfunctie subsidieert? Zo nee, wat betekent dat voor de prestatieafspraken met Orpheus?

Het stelt de gemeenteraad van Apeldoorn voor een lastige keuze. Enerzijds heeft de gemeente Apeldoorn, zoals u wellicht al weet, zelf te maken met bezuinigingen om de tekorten op de eigen begroting ongedaan te maken. Dat zijn lastige keuzes, die ook de Apeldoornse burger zullen raken. In dit perspectief is het lastig uit te leggen als de gemeente Apeldoorn wel geld in Orpheus zal steken. Anderzijds is het niet verstandig om helemaal niets te doen aan de tekorten van Orpheus. De waarde van Orpheus voor Apeldoorn is groot, en het belang van goede cultuurvoorzieningen in de gemeente erkennen we. Dit dilemma zal centraal staan.

Op donderdag 27 oktober 2011 (19.00 uur – 20.30 uur) staat de tweede behandeling van dit onderwerp op de agenda van de politieke markt. Ditmaal zal de politieke behandeling plaatsvinden, over de dekking van de tekorten over 2011. Tijdens deze politieke markt zal het CDA Apeldoorn haar visie over de toekomst van Orpheus uit de doeken doen, omdat een keuze voor financiële steun nu, onlosmakelijk is verbonden met de keuze voor een gezond Orpheus in de toekomst. Wat ons betreft blijft Orpheus bestaan, daarvoor heeft het haar waarde genoeg bewezen. Maar wel met een doordacht en toekomstgericht verdienmodel. Hoe dat eruit komt te zien kunt u lezen in mijn volgende bijdrage.

Als u vragen, suggesties of opmerkingen heeft, hoor ik die graag.

(dit artikel is tevens verschenen op de website van het CDA Apeldoorn)